Xưa nay, bất cứ nghệ nhân nào trồng mai kiểng cũng đều tậu mọi cách để mong sao thông minh được những cây mai đẹp để… làm đẹp cho đời. Còn với quý khách mai về bác bỏ thì cứng cáp theo tâm lý chung, ai cũng muốn tránh cho được sự lầm lẫn trong chọn lọc để có cây mai đẹp mà thưởng ngoạn.
Do cây mai có khả năng sống hơn trăm năm, tuổi “thọ” của cây còn dài hơn cả một đời người, Do vậy nên đời trước ông bà trồng, ví như được chăm bón tốt, cây mai đấy có thể lưu lại cho con cháu đời sau. Điều này xưa nay ko phải là chuyện hãn hữu thấy. Chính vì lẽ ấy nên trồng mai kiểng, bất cứ ai cũng ước mong chọn cho được những cây thật đẹp mới ưng bụng.
Muốn chọn được cây mai đẹp, quí vị nên thuộc nằm lòng hai câu:
“NHẤT THÂN – NHÌ ĐẾ – TAM TÀN – TỨ THẾ”.
“NHẤT ĐẾ – NHÌ THÂN – TAM TÀN – TỨ THẾ”
Đây là hai câu rộng rãi trong giới chơi cây. Câu Ban đầu có vẻ được nhiều đối với người chơi mai vàng ở miền Nam. Câu thứ 2 là sự tuyển lựa của người miền Trung. dù rằng sắp xếp tầm quan yếu các chỉ tiêu khác nhau nhưng về cơ bản các chỉ tiêu này quyết định được giá trị của một cây mai vàng.
Lời khuyên nhủ của câu này là: muốn Đánh giá sự tốt, xấu của một cây mai kiểng, ta nên lần lượt Phân tích các phần tiếp đây của cây theo trật tự sớm muộn, như sau:
- Trước tiên được Phân tích là quan yếu nhất cần xét đến là phần thân cây.
Kế ấy ta mới lưu ý đến phần đế, tức thị phần gốc cây mai và bộ rễ mọc nổi trên mặt đất chậu trồng.
Chi tiết thứ ba, kém quan yếu hơn cần xét đến là phần tán lá.
rốt cục xét tới các thế của cây kiểng. thường nhật đối với phổ biến người thì thế cây được xem là phần dễ phong cách người xem nhất, nhưng được khuyên là nên chú trọng sau hết.
tại sao phần thân cây lại cần ưu tiên xét đến? Điều này dễ hiểu, vì thân của cây mai kiểng- xin được phép so sánh đâu có khác chi vóc dáng của cô thiếu nữ xuân thì? Thân cây có suôn sẽ thuôn tạo được tuyến đường nét uyển chuyển mới được Phân tích là đẹp. trái lại cây mai kiểng mà thân căn vặn, đoạn lớn đoạn nhỏ thì…đẹp nỗi gì! Hơn nữa, phần thân lúc đã tới tuổi trưởng thành, độ dẻo dai ko còn nữa thì không tài nào uốn sửa lại được. Vậy nên nếu trước đây người trồng uốn sửa không khéo thì sau này thân có xấu cũng đành để thế mà thôi.
Cho nên, khi chọn phần thân của cây mai tơ thì đòi hỏi thân cây phải tròn trặn, vững chắc, vỏ trót lọt láng. Thân cây phải ngay thẳng, ko căn vặn và thân phải nhỏ hơn phần gốc và to hơn các cành. Với thân cây mai già, thân cây cần có độ cong, tương tự mới tiện dụng tạo cho người thưởng ngoạn tưởng tượng ra phết vẻ của một người già lão với cái lưng còng. Vỏ cây cần nứt nẻ sần sùi, lại có phổ thông hốc lõm giống như làn da nhăn nheo của người già và những thương tật (sẹo) trên mình họ, do sự đào thải hà khắc của thời kì. Cũng cần được thể hiện thêm: Do phần thân cây nằm đúng vào tầm nhìn của người thưởng ngoạn, Chính vì vậy nếu thân bị khiếm khuyết thì trị giá của cây mai kiểng đấy bị giảm sút…
ĐẾ CÂY MAI VÀNG[/b]
vì sao phần đế tức phần gốc cây và các rễ mọc lộ thiên trên mặt chậu được Phân tích là quan trọng?
Điều này cũng dễ hiểu, vì thường nhật hễ đề cập đến cây thì người nào cũng mường tượng phần cội (gốc cây), và xem phần gốc mới là phần quan yếu nhất. “Cây có cội, nước có nguồn”. thực tiễn cho thấy, cội có chắc khỏe thì mới giúp thân đứng vững được trước mọi phong ba bão táp của cuộc thế. Phần gốc cây được Nhận định là đẹp khi đoạn gốc phải phình lớn hơn phần thân bên trên, hoặc tệ hơn là bị eo thắt hơn thì sẽ mất vẻ thẫm mỹ, do trái với qui luật ngẫu nhiên.
Và điều tệ hại này vẫn có thể xày ra khi người làm quá lạm dụng đến việc bón phổ biến phân hóa học và nhất là bón phân không đúng qui cách nên từ ấy lượng phân được bón vào chỉ quy tụ nuôi thân cây làm cho phần thân nở nang ra, trong khi phần gốc vững mạnh chậm lại.
tương tự, dù mai tơ hay mai già, phần gốc phải có độ lớn hơn phần thân mới hợp với tình cờ. Ở gốc mai già cần tạo những vết nứt nẻ như những thương tật của lớp vỏ bên ngoài càng làm cải thiện thêm phần trị giá, tạo được ấn tượng mạnh ở người xem.
Nơi phần gốc quanh đó mặt chậu (đoạn cổ rễ); đừng nhắc chỉ mai già mà ngay cả mai kiểng vào tuổi trưởng thành mà có sự xuất hiện của năm ba đoạn rễ khí sinh bò lắt léo trên mặt đất vừa làm tăng thêm sự già lão của cây, vừa gây được sự ham thích cho người xem. cứng cáp ai cũng nghĩ rằng chính nhờ vào phần rễ nổi này mới giúp cây kiểng đứng vững được.
Những rễ khí sinh này không cần lộ ra phổ quát, vì càng dằng dịt càng làm rối mắt người xem. đấy là điều cần hạn chế trong nghệ thuật uốn sửa cây kiểng. Chỉ cần có sự hiện diện của bốn cái rễ nổi mọc dàn trãi ra nhiều phía với hình thù uốn lượn bất chợt mới đẹp.
Nuôi dưỡng cho phần gốc cây nở nang ko khó lắm nhưng muốn tạo cho bộ rễ khí sinh bò vằn vèo trên mặt đất chậu đòi hỏi kỹ thuật “đôn gốc” hằng năm của người trồng. Thường thì sau tết một số tuần, tranh thủ những lần thay đất mới vào chậu kiểng, nghệ nhân đôn rễ lên cao một chút … phải chờ đợi ba bốn năm sau họ mới tạo được bộ rễ nổi xinh đẹp hiệu quả muốn.
==== > Nhận định về giá mai giống nhị ngọc toàn
TÀN CÂY MAI VÀNG[/b]
tại sao tán lá được coi là phần thứ yếu để xét đến?
Lẽ dễ hiểu là tuy tán lá đóng vai trò làm đẹp cho cây, giống như suối tóc mây óng ả xỏa trên bờ vai các cô gái, nhưng phần “trang trí” này lại dễ uốn sửa Thế nên dù có bị khiếm khuyết cũng không là chuyện đáng lo. Việc uốn cành tạo tán cho cây mai và các loại kiểng khác không là việc quá khó khăn đối với các nghệ nhân hoa kiểng; và việc này cũng không đòi hỏi tốn kém phổ biến thời gian và công sức. lúc cành nhánh còn tơ do mềm mỏng nên rất dễ uốn. Và chỉ cần từ sáu tháng tới một năm là chúng đã ngoan ngoãn chịu ép một bề để vào khuôn khổ…
Một cây mai kiểng có bộ tán đẹp là nhờ vào những cành nhánh trên thân được phân bố hợp lý và linh động, phối hợp. Tên gọi quy trình cành- tán trên cây: Cành gần đất là cành địa, rồi cành nhân, cành 3, cành 4. Tán hay tàn nguyên tức là cái tàn, cái lọng phủ chụp lên trên ngọn cây làm tăng cường vẻ đẹp của cây mai kiểng thêm lên.
Cành phải mọc vươn dài, ngay thẳng, ko gãy gập và cũng không được cong queo. Cành mọc phía dưới cộng sắp gốc (phủ địa) theo bỗng dưng, bao giờ cũng là cành lớn nhất và dài nhất so với các cành nhánh mọc bên trên. Các cành mọc phía trên dẫn lên tận ngọn thì càng ngắn dần và nhỏ dần. Nhờ đó tán lá mới có hình chóp nón, dạng cây thông, khiến tán lá trông nhẹ nhàng và thư thái.
Một cây mai kiểng đẹp, cành phía dưới cùng không được nằm quá sắp mặt thành chậu, vì như vậy sẽ che tạ thế phần gốc (phải chừa ít ra là 10cm với chậu mai cao 1 mét, và 15cm với cây mai trong khoảng 1,60cm trở lên).
Nhưng cành phủ địa này cũng không được “đóng” quá cao (20cm) như vậy sẽ tạo sự … trống chân, chẳn khác nào người mặt quần dài mà ống quần ngắn củn cởn vậy, trông khó coi.
Tùy theo cây mai lớn hay nhỏ cao thấp ra sao mà tạo tán cho thích hợp. Tán lá phải có tỉ lệ cân đối với chiều cao và chiều rộng của cây: cây thấp mà tán rộng hoặc cây cao mà tán hẹp đều làm giảm trị giá thẩm mỹ.
Muốn ngoài mặt tán đẹp cho cây mai kiểng đa dạng khi phải ứng dụng đến phương pháp tạo hình để uốn sửa cấu trúc của cây vào đúng với vị trí thích hợp thì mới tạo được tỷ lệ cân đối…Nói tóm lại, việc uốn cành tạo tán là việc dễ làm.
THẾ CÂY MAI VÀNG[/b]
vì sao “thế” cây là phần được coi là dễ bắt mắt nhất lại được xếp vào hàng thứ yếu để định giá trị cây mai kiểng?
Đúng là dáng thế của cây mai siêu bông bình lợi kiểng thường được coi là phần hấp dẫn, có phổ quát ma lực thu hút sự đam mê nhìn ngắm của mọi người. nhắc cách khác, cây mai nếu chưa được bàn tay nghệ nhân uốn sửa thành “cây thế” thì chưa thể gọi ấy là cây kiểng được. Xấu đẹp ra rao chưa bàn đến.
Và, khi cây đã thành kiểng thế thì trị giá của nó sẽ được nâng lên mức cao hơn nhiều lần, ví như đấy quả là cây có dáng thế đẹp.
Thế nhưng, sở dĩ phần này được gần vào hàng rốt cuộc để chọn lọc, vì việc tạo thế hay uốn sửa thế cho cây kiểng nói chung vốn là việc không quá khó khăn. Thậm chí giả dụ cần sửa đổi thành thế khác cho cây thay vào kiểu dáng sẵn có, với nghệ nhân có tay nghề cao, nhờ vào công nghệ uốn sửa, tháp ghép họ vẫn thuận tiện tiến hành được.
mặc dầu vẫn biết, cây mai có thân hình dai sức nhưng so với nhiều giống kiểng khác như mai chiếu thủy, Kim quít, Cần thăng…thì cây mai khó uốn nên một số thế. Như thế thác đổ chả hạn. tuy nhiên, đối với nghệ nhân tay nghề cao, họ vẫn kiên nhẫn tiến hành được điều này.
Điều cần đề cập ở đây là dựa vào cách tạo dáng thế cho cây kiểng, nghệ nhân ta đã ngầm kí thác tâm tình, ý chí cùng mọi nguyện vọng riêng tư của mình một cách khéo léo. Thế nên, lúc ngắm nhìn một cây kiểng thế, người thưởng ngoạn nếu như tinh ý một chút có thể tiện dụng biết những gì thầm kín mà người trồng kiểng đã kín đáo gởi gắm vào, chẳng khác nào mỗi cây kiểng tụ nó đã có một chủ đề biệt lập. từ ấy, các bạn dể dàng tuyển lựa được cho mình một cây kiểng có chủ đề phù hợp với mong chờ của mình:
Với người có ý chí tự lập, thân tự lập thân ko muốn phiền lụy cậy nhờ người nào để sống thì lựa cây mai kiểng có thế “trực quân tử” (cây mọc thẳng đứng, các cành ở vị trí nằm ngang, như người anh hùng đầu đội trời, chân đạp đất, không chịu tắt thở phục trước một thế lực nào…) hay thế “tùng lập” (cây thân thẳng, cành nằm ngang, ẩn ý đề cao tính tự lập, sự dũng cảm của người bạn trẻ mới lớn với sức lực dũng mãnh…), hoặc chọn thế “Hạc lập” (thân cây tuy mảnh dẻ, cành ẻo lả nhưng phần ngọn vương cao, ám chỉ người biết sống tự lập, dù nghèo cũng không chịu hạ mình để luồn lụy ai…)
=== > Xem thêm: Những kinh nghiệm lựa chọn chậu mai đẹp và phù hợp
Với người trọng điều nhân nghĩa, sống có đạo đức, tôn trọng lễ nghi.. Thì lựa cây mai kiểng có thế “Tam cương” (là ba giềng mối Vua tôi, Cha con, Vợ chồng, trên cây chọn ra ba cành chắc chắn gồm đủ cành văn, cành võ, cuối cành uốn thành tay mới khéo), hay thế “Ngũ thường” (đề cao năm đức tính tốt của con người là Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Tín. Trên cây mai chỉ chọn lại năm cành với khoảng cách thường xuyên, tạo tán cho cây cân bằng, mỗi cành tương tự tượng trưng cho một đức tính của con người)…